Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) liralaşma stratejisi çerçevesindeki atılımlarına devam ederken, son atılımın mevduat faizleri üzerinde üst istikametli tesirde bulunması bekleniyor.
TCMB’den bankalara gönderilen ve Bloomberg HT tarafından görülen dokümana nazaran TL mevduat/katılım hissesi oranı yüzde 50’nin düşük olan bankaların mecburî karşılıklarına yüzde 8 kurul uygulanacak. Yeni oranlar 23 Aralık hesaplama tarihinden itibaren geçerli olacak.
Yeni düzenleme bankacılık dalı için ne manaya geliyor? Piyasanın birinci reaksiyonları ne tarafta oldu? Bu uygulamanın devamının gelmesi bekleniyor mu?
Uzmanlar kelam konusu düzenlemenin tesirlerini Bloomberg HT’de kıymetlendirdi.
“Mevduatta faizler yukarı çıkabilir”
Komisyon düzenlemesinin birinci adımı Eylül ayında gelmişti ve oran yüzde 3 olarak belirlenmişti. Birçok banka gaza bastığı TL mevduatında alana ekstradan primler önererek hissesi artırmaya çalıştı. Bunun üzerine bankaların birçok kendini komite gerektiren yüzde 50 düzeyinin üzerine atmayı başardı.
Yeni düzenleme ile çıta daha yüksek bir yere konmuş oldu.
TL hissesi yüzde 50 ile 60 ortasında olan bankaların zarurî karşılıklarından yüzde 3 komite alınacak. TL mevduat oranı yüzde 60’ın üzerinde olan bankalara ise rastgele bir kurul uygulanmayacak.
TFG İstanbul Menkul Bedeller Genel Müdürü Mete Yüksel, önümüzdeki periyotta TCMB, TL vadeli mevduata sınırlama getirmezse faizlerin daha da arttığı görülebilir yorumunu yaptı. Yüksel, şöyle konuştu:
“Ekstra komisyon sektördeki büyük bankaların son bir yıllık kârlarının yüzde 8’ine ve özsermayelerin yüzde 2’sine denk geliyor. Bu, bizim için değerleme tarafında anlamlı. Bunun olumsuz etkisi bankacılık sektörü üzerinde yüzde 2 seviyesindeyse, değerleme etkisinin de yüzde 2 olması beklenebilir. Bankalar ilk dönemde buradan bir darbe yiyebilir; fakat sonrasında sınır üzerine çıkıp bu etkileri azaltacaklardır”
“Bankaların kendini yeniden konumlandırmasına yol açacak”
Gedik Yatırım, Yatırım Danışmanlığı Müdürü Üzeyir Doğan, “İlk etaptaki yüzde 50 sınırı bankalar tarafından büyük oranda aşıldıktan sonra TL mevduat faizlerinde yüzde 25-30 aralığını görmeye başladık. Bu, mudilerin paralarını TL mevduata taşımasındaki en etkili unsurlardan biri oldu. Önümüzdeki dönem de piyasaya Döviz likiditesi sağlama, TL’ye talebi artırma gibi bir sonuç doğuruyor olacak” dedi.
Bu uygulamaların piyasayı destekleyen ve dengeleyen ögeler olduğunu söyleyen Doğan, yatırımcının TL’ye olağan kaidelerde da tercih edilebilir bir beklenti ve getirisi olduğu kanaatiyle yönelmesi ve fiyatların buna nazaran oluşmasının çok daha yeterli bir uygulama olacağını belirtti.
“Biz, politika aracı olarak bu makroihtiyati tedbirleri, yan yolları kullanmaya devam edeceğiz. Önümüzdeki dönemde anlaması zor veya kolay bu tarz uygulamaların gelmeyi sürdürdüğünü göreceğiz.”
“Bankacılıkta bundan sonra riskleri konuşacağız”
Bankalar faaliyetlerini devam ettirebilmek için, referans faiz oranlarını dikkate alamayacak ve daha yüksek faizli kredi sağlayacak. Bunun sonunda da stoklarında çokça düşük faizli bono bulunduruyor olacaklar.
“Şu ana kadar faizlerdeki hareketin banka finansalları tarafında olumlu etkilerini gördük ama artık faizlerde aşağı yönlü gidecek yer kalmadı”, diyen Üzeyir Doğan, mümkün bir şok yahut üst taraflı harekette bankaların önemli ziyan edeceği vurguladı.
“Bankacılık sektörü için oldukça olumsuz bir haber”
Tacirler Yatırım Araştırma Direktörü Kadirhan Öztürk, net konuşmak güç olsa da kesimde olumsuz bir tesir görmeyi beklediğini söyledi. Bankacılıkta çok önemli bir geri çekilme beklemediğini belirten Öztürk, “Bankalara ilişkin soru işaretlerine bir yenisi eklendiği açık” yorumunda bulundu.
“Beklenmedik değil, devamı da gelebilir”
Finansal Danışman Serhan Gök, uygulamayı bankacılık kesimini yönetmek, Türk lirasına yük vermeye ve bankaları biraz zorlamaya yönelik atılan bir adım olarak kıymetlendirdi.
Gök, bankacılık bölümünün dinamiklerinin ve kârlılığının olumsuz etkileneceğini; ama bu gelişmenin tek başına yeni satışları haklı çıkarmayacağını belirtti.
